Στην τελική ευθεία, με ημερομηνία έναρξης ήδη από τον Νοέμβριο του τρέχοντος έτους, μπαίνει η ενιαία τραπεζική ένωση, με την έγκριση -στο πλαίσιο της ελληνικής προεδρίας- του Ενιαίου Μηχανισμού Εξυγίανσης που ενεργοποιείται από τις αρχές του 2015 και θα χρηματοδοτεί τα σχέδια διάσωσης των ευρωπαϊκών τραπεζών. Σε περίπτωση που μια τράπεζα κρίνεται ότι πρέπει να διασωθεί, ενεργοποιείται το bail in, δηλαδή το «κούρεμα» -που αφορά τους μετόχους, τους ομολογιούχους και τους καταθέτες άνω των 100.000 ευρώ- το οποίο, με βάση τη σχετική Οδηγία, τίθεται σε εφαρμογή το 2016. Στις επιτυχίες της προεδρίας ήταν η κάμψη των αντιρρήσεων, κυρίως της Γερμανίας, για το χρονοδιάγραμμα συγκέντρωσης των απαιτούμενων κεφαλαίων συνολικού ύψους 55 δισ. ευρώ σε βάθος οκταετίας -αντί της αρχικής πρότασης για δεκαετή περίοδο- με παράλληλη συνεισφορά του 40% των απαιτούμενων κεφαλαίων του κοινού λογαριασμού, τμήματος δηλαδή του Ταμείου, από τον
πρώτο χρόνο λειτουργίας του μηχανισμού.
Ο μηχανισμός αποτελεί το τελευταίο καταφύγιο για τη χρηματοδότηση μιας τράπεζας που κρίνεται ότι πρέπει να διασωθεί λόγω της συστημικότητας, δηλαδή της επίδρασης που θα έχει στο ευρύτερο χρηματοοικονομικό σύστημα. Προηγουμένως, και με την πρoϋπόθεση ότι μια τράπεζα κρίνεται ότι πρέπει να διασωθεί, ενεργοποιείται το bail in, δηλαδή το «κούρεμα» των μετόχων, των ομολογιούχων και των καταθετών άνω των 100.000 ευρώ, που, με βάση τη σχετική οδηγία, τίθεται σε εφαρμογή το 2016. Το πλαίσιο της ενιαίας τραπεζικής ένωσης, στο οποίο εντάσσεται η σχετική Οδηγία, επιβάλλει τη διακράτηση με τη μορφή ρευστοποιήσιμων διαθεσίμων του 8% των εγγυημένων απαιτήσεων, προκειμένου αυτά να αξιοποιηθούν στην περίπτωση που αποφασιστεί για μια τράπεζα η λύση του bail in.
Η διαδικασία του bail in αποτελεί το δεύτερο έσχατο εργαλείο για τη διάσωση μιας τράπεζας. Αυτό σημαίνει ότι πριν από την προσφυγή στο Ταμείο και πριν από το bail in, ενεργοποιούνται τα σχέδια εξυγίανσης, που υποχρεωτικά θα πρέπει να έχουν συνταχθεί και τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν πωλήσεις στοιχείων ενεργητικού, μείωση κόστους κ.ά. Το «κούρεμα» των μετόχων, ομολογιούχων και μεγαλοκαταθετών -με την παραπάνω σειρά- προϋποθέτει ότι έχουν εξαντληθεί όλες οι άλλες επιλογές και ότι η τράπεζα βρίσκεται σε σημείο μη επιστροφής (point of no return), δηλαδή ότι όλα τα άλλα εργαλεία δεν μπορούν να ανακόψουν την πορεία πτώχευσης. Ο Δείκτης Ελάχιστων Απαιτήσεων, που έχει προβλεφθεί ότι θα πρέπει να τηρούν όλες οι τράπεζες, δηλαδή το 8%, έχει υπολογιστεί ότι αρκεί για τη χρηματοδότηση της διάσωσης και, σύμφωνα με τους σχετικούς υπολογισμούς, τα κεφάλαια του Ταμείου Εξυγίανσης θα χρειαστεί να χρησιμοποιηθούν μόνο στην περίπτωση δύο ευρωπαϊκών τραπεζικών ομίλων.
Στην περίπτωση που μια μη συστημική τράπεζα θεωρηθεί ότι δεν μπορεί να διασωθεί, τότε επιλέγεται η λύση της εκκαθάρισης. Η διαδικασία προβλέπει την αποζημίωση των καταθετών έως του ποσού των 100.000 ευρώ από τα Ταμεία Εγγυήσεων των χωρών, χωρίς τη συνεισφορά ευρωπαϊκών κεφαλαίων. Το σύνολο των παραπάνω αποφάσεων θα λαμβάνεται από ένα νέο υπερ-όργανο. Πρόκειται για το Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης, που θα συγκροτηθεί από πέντε μέλη και στο οποίο θα συμμετέχουν εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με τη μορφή παρατηρητών. Το συμβούλιο θα παρακολουθεί όλα τα σχέδια εξυγίανσης ήδη από το προκαταρκτικό στάδιο και θα αποφασίζει όταν προκύπτει πρόβλημα για το κατά πόσο μια τράπεζα θα μπει σε καθεστώς εκκαθάρισης ή θα εξυγιανθεί.
http://www.kathimerini.gr
